ارزیابی عملکرد سدهای انحرافی سیستان و زهک بر رودخانه سیستان به کمک مدل هیدرولیکی HEC-RAS

Authors

  • فرزاد حسن پور دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
  • مهدی کیخا مربی گروه پژوهشی پژوهشکده تالاب بین المللی هامون، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
  • میثم امیری مربی گروه پژوهشی پژوهشکده تالاب بین المللی هامون، دانشگاه زابل، زابل، ایران. *(مسوول مکاتبات)
Abstract:

چکیده زمینه و هدف: رودخانه­ها به‌عنوان شریان­های اصلی حیات بشری محسوب می‌شود، از این­رو مهار نمودن و بهره­برداری صحیح از این منابع سطحی مستلزم شناخت صحیح رفتار آن‌ها و سرمایه‌گذاری در زمینه ساماندهی رودخانه­ها می­باشد. با استفاده از بررسی و ارزیابی پروژه­های انجام پذیرفته در این زمینه می‌توان جنبه­های مثبت و منفی اجرای این طرح‌ها را بررسی نموده و از نتایج حاصله به ‌منظور رفع نواقص طرح­ها، بهبود کارایی آن‌ها و ثمربخشی بیشتر طرح‌های آتی استفاده نمود. روش بررسی: رودخانه سیستان به‌عنوان مهم‌ترین رودخانه مرزی ایران و افغانستان می­باشد که حیات سیستان به آن وابسته است. طول این رودخانه در خاک ایران به حدود 70 کیلومتر می­رسید. در این تحقیق به بررسی عملکرد سازه­های سد انحرافی سیستان و زهک و سازه­های جانبی در مسیر این رودخانه به کمک مدل هیدرولیکی HEC-RAS پرداخته‌شده است. یافته‌ها: وجود این سازه‌ها در مسیر رودخانه باعث افزایش حداکثر توان عبوری سیلاب رودخانه سیستان در حالت عدم وجود این سازه‌ها از 500 مترمکعب بر ثانیه به 810 مترمکعب بر ثانیه شده است. هم­چنین با توجه به اهمیت برآورد میزان ضریب زبری مانینگ[1] با دقت بالا برای انجام محاسبات هیدرولیکی در طراحی­های مهندسی رودخانه، میزان ضریب زبری بستر اصلی رودخانه سیستان 02/0 و برای سیلاب دشت­ها 035/0 برآورد گردید. از دیگر یافته های این تحقیق می‌توان به رابطه دبی-دوره بازگشت به‌صورت  اشاره کرد. بحث و نتیجه‌گیری: وجود سازه سدهای انحرافی در مسیر رودخانه‌های غیرقابل پیش‌بینی چون رودخانه سیستان توان عبوری جریان را می‌توانند در بعضی موارد نزدیک به دو برابر افزایش دهند، در این تحقیق تأثیر افزایش 310 مترمکعبی بر توان عبوری رودخانه سیستان مشاهده گردید که یکی از دلایل تأثیر به نسبت کم(انتظار ما بیش از این بوده است) شیب ناچیز دشت سیستان و پخش شدن آب در بستر سیلابی و پس­زدگی آب در مسیر جریان رودخانه سیستان می­باشد. 4- Manning

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر سدهای انحرافی سیستان و زهک بر پهنه بندی سیلاب رودخانه سیستان با استفاده از hec-ras وgis

دشت های سیلابی رودخانه ها، اراضی حاصلخیزی هستند که انسان همواره خواستار توسعه این مناطق بوده است. از این روی حفاظت و مدیریت دشت های سیلابی امری ضروری است. اطلاعات پهنه بندی سیلاب در مطالعات مدیریت سیلاب دشت کاربرد وسیعی دارد. رودخانه ی سیستان اصلی ترین منبع تأمین آب کشاورزی واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان بوده که به دلیل جاری شدن در دشت مسطح سیستان همواره در معرض طغیان سیلاب می باشد. در ای...

15 صفحه اول

تأثیر سازه سرریز زهک-نیاتک بر پهنه بندی سیلاب رودخانه سیستان با استفاده از مدل hec-ras و gis

وقوع سیلاب های مخرب در دشت های سیلابی خسارت های فراوانی را به دنبال داشته است بطوریکه لزوم پیش بینی رفتار هیدرولیکی رودخانه ها در برقراری توسعه مناسب این مناطق از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. سرریز زهک – نیاتک در راستای کاهش خطرات سرریز جریان رودخانه سیستان و همچنین افزایش پتانسیل آبگیری از رودخانه هیرمند به میزان 2200 مترمکعب بر ثانیه در شرایط سیلابی، طراحی و اجرا گردید. گذشت نزدیک به یک ده...

15 صفحه اول

ساماندهی تراز بستر با استفاده از مدل hec-ras در رودخانه سیستان

جریان رودخانه ی هیرمند به عنوان مهمترین منبع تامین آب های سطحی دشت سیستان خارج از مرزهای جغرافیایی کشور تعیین می گردد. بنابراین امکان مدیریت جریان و رسوب رودخانه در بالا دست منتفی می باشد. با توجه به وقوع سیلاب های مخرب در تاریخچ? دشت سیستان، کنترل تراز بستر رودخانه سیستان امری ضروری به نظر می رسد. در تحقیق حاضر از مدل hec-ras که توانایی محاسبه آورد رسوب سالانه و محاسبات هیدرولیکی تحت شرایط بست...

پهنه بندی سیلاب در شرایط بستر متحرک رودخانه سیستان با استفاده از مدل hec-ras

رودخانه سیستان به دلیل قرارگرفتن در پایاب حوزه آبریز بسیار وسیع هیرمند مستعد ته نشینی رسوبات ریزدانه به ویژه در مواقع سیلابی می باشد. از سوی دیگر وقوع خشکسالی های طولانی در منطقه باعث بالا آمدن تراز بستر رودخانه می شود که تاثیر این دو فرایند موجب تغییر شکل مقاطع و کاهش توان عبور سیلاب رودخانه گردیده است. بنابراین، مطالعات هیدرولیکی رودخانه بایستی توأم با مطالعه فرآیند رسوبگذاری صورت گیرد و اثر ...

15 صفحه اول

شبیه سازی الگوی تقسیم آب ارضی رودخانه سیستان با مدل hec-ras

چکیده امروزه آب در زندگی بشر دارای اهمیت ویژه¬ای است و به عنوان یکی از عناصر اصلی حیات¬بخش، جهت شرب، بهداشت، صنعت و نیز در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار می¬گیرد. آب همواره به عنوان یک نهاد اصلی در توسعه کشاورزی نقش خود را ایفا کرده است. برای تامین شرایط توسعه کشاورزی استفاده بهینه از منابع آب اجتناب ناپذیر است. در سیستان برنامه¬ریزی و نحوه مدیریت منابع آبی دشت سیستان بسیار حیاتی است. در شرایط ...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 5

pages  51- 67

publication date 2019-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023